Ontbossingsvrije Cacao

VFTB heeft in het verleden cacao-boeren in inheemse gemeenschappen ondersteund nabij natuurreservaten. De projecten werkten er op twee fronten:

• Versterken van overkoepelende organisaties van de inheemse gemeenschappen, zodat ze beter in staat zijn hun bossen te beschermen en te beheren.
• Ondersteunen van de Cacaoboeren in het bekomen van hogere productiviteit van een duurzaam geproduceerde Cacao, die bovendien van betere kwaliteit is.

De uitkomst van die twee resultaten is een mooie synergie tussen inkomensverhoging voor de inheemse gemeenschappen dankzij meer en betere Cacao, en het verminderen van bedreigingen voor het bos, in en nabij hun leefgebied.

In Peru wordt er gewerkt met gemeenschappen in de bufferzone van het Yanesha-reservaat, in de regio Pasco, tot voor kort niet bekend voor haar Cacao. De organisatie AMARCY vertegenwoordigt de gemeenschappen in het beheer van het natuurreservaat, samen met de overheid. Ze staan ook in voor het implementeren van de duurzame cacaoteelt op bestaande landbouwpercelen in heel de bufferzone. Door het verbeteren van teeltechnieken, verhogen van de productiviteit per hectare, en verbeteren van de kwaliteit neemt het inkomen per hectare toe; door een sterke overkoepelende organizatie, goed georganiseerde monitoring en nauwe samenwerking met de overheid wordt tegelijk het omringend bos beschermd. De gemeenschappen ondertekenen akkoorden met AMARCY en het nationaal bosprogramma: in ruil voor de ondersteuning van Cacao-productie helpen ze actief mee met het bewaken van de bossen in hun leefgebied én in het reservaat. Ze dragen zo ook rechtstreeks bij tot de klimaatdoelstellingen van Peru.

AMARCY en de Cacao-boeren in de bufferzone van het Yanesha Reservaat worden al sinds 2015 door BOS+ en uitvoerende partner DRIS ondersteund, met financiering van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking – DGD en het Vlaams Fonds voor Tropisch Bos. Ook RIKOLTO heeft in het kader van onze samenwerking bijgedragen aan dit project. Om het Belgische karakter van dit chocolade-verhaal compleet te maken, heeft ook ENABEL de Cacao-productie in Yanesha ondersteund. Ook de WAO-chocolade werd op de markt gebracht dankzij de steun van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking – DGD en het Vlaams Fonds voor Tropisch Bos.

Cacao- en Chocoladesalon

Om betere productie ook om te zetten in een echte inkomensverhoging, moet ook aan markttoegang gewerkt worden. Dat was de hoofdreden waarom AMARCY en uitvoerende partner DRIS dit jaar deelnam aan het Peruaanse nationale Cacao- en Chocoladesalon, dat in juli plaatsvond in Lima.

Dat salon is een grote expo waarbij duizenden professionals in de Cacao-wereld (Cacaoboeren, coöperatieven, chocoladefabrikanten, afnemers van Cacao en Chocola, mensen uit de culinaire wereld,…) maar ook gewoon chocoladeliefhebbers komen proeven, kijken en leren.

Omdat Chocolade en België bijna synoniem zijn, en omdat verschillende Belgische actoren in Peru rond Cacao en Chocolade werken, was er op het salon ook een Belgische stand. Deze werd uitgebouwd op initiatief van de Ambassade, in het kader van de Belgica – Contigo Campagne. Samen met partners DRIS en AMARCY maakte ook BOS+ deel uit van de stand. Ook RIKOLTO speelde in de organisatie een belangrijke rol. De stand trok veel volk, waaronder ook de minister van Milieu, het hoofd van de afdeling beschermde natuurgebieden en van het nationaal-bosbeschermingsprogramma.

De aanwezigheid op het salon verhoogt de kans op het vinden van opkopers van de Cacao en zet AMARCY en de producenten meer in de schijnwerpers. Een belangrijke bijkomende reden om deel te nemen was de nationale wedstrijd voor beste inheemse Cacao die tijdens het salon plaatsvindt. Een aantal maanden terug was een heel beloftevolle lokale cacao-variëteit door medewerkers van het project ontdekt. De variëteit werd Eshpe gedoopt – ‘aapje’ in de Yanesha taal, een knipoog naar de jungle-oorsprong van de Cacao. De bonen werden geoogst en gefermenteerd (een noodzakelijke stap voor de verdere verwerking en goede kwaliteit) en ingezonden voor een eerste cacao-wedstrijd, op regionaal niveau – in Pasco. En daar won 'Eshpe' prompt de eerste prijs.

AMARCY keek dan ook enorm uit naar de resultaten van het hoogtepunt van het salon: de prijsuitreiking van de beste inheemse Cacao. Na aankondiging door de minister, en een spannende tien minuten, kon de vreugde even niet op. Eshpe, gevonden en naar het salon gebracht door AMARCY, kreeg de eerste prijs. De beste Cacao van heel Peru, voor de eerste keer gewonnen door een inheemse gemeenschap. En meteen ook Pasco als hele regio voor het eerst op de kaart van kwaliteits-Cacao.

Deze prijs is heel belangrijk voor AMARCY: het geeft hen meer erkenning, zowel door de cacao-telende gemeenschappen die het toekomstpotentieel van hun cacao zien verhogen, als door regionale en nationale actoren. In het bijzonder de afdeling beschermde natuurgebieden, met wie het project ook nauw samenwerkt, prees de verwezenlijking. "Het is een voorbeeld van de belangrijke rol die de inheemse gemeenschappen spelen in het beschermen van de reservaten".

Waar nu werk zal van worden gemaakt is het verder identificeren, voortplanten en verspreiden van de variëteit, op meer percelen en in meer gemeenschappen. In het kader van het project zullen we nu ook verder gaan bepalen hoe heel heel heel goed de cacao nu juist is, om zo naar mogelijke afnemers te kunnen gaan.

Ook RIKOLTO viel in de prijzen, met goud en zilver voor chocolade uit een andere regio. Samen met het hoge bezoekersaantal, waren beide bekroningen een pluim voor de Bélgica-Contigo stand.