Spring naar de navigatie Sprint naar de hoofdinhoud Menu

Woud van inheemse volken stoot minder CO2 uit

25 februari, 2020

Gebieden in het Amazonewoud die beheerd worden door inheemse stammen, stoten veel minder CO2 uit dan andere delen van het woud, blijkt uit nieuw onderzoek. De reservaten beslaan 52 procent van de regio, maar stoten amper 10 procent uit.

De reservaten van inheemse stammen stoten weliswaar nog koolstof uit door degradatie en verstoring van het woud, maar door de sterke aangroei blijven de netto-emissies beperkt, stelt het onderzoek die in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) zijn gepubliceerd.

“We weten dat de bedreigingen in die territoria toenemen, en als we willen dat inheemse volken en lokale gemeenschappen de rol blijven spelen die ze historisch altijd gespeeld hebben, kunnen we niet ontkennen dat ze bijkomende steun nodig hebben”, zegt Wayne Walker, wetenschapper aan het Woods Hole Research Center en hoofdauteur van het onderzoek.

“We kunnen niet verwachten dat ze op eigen houtje de bescherming op zich nemen van deze wereldwijd belangrijke natuurlijke rijkdommen.”

Verzwakt woud

De studie is het eerste grootschalige onderzoek waarin de uitstoot door wouddegradatie – wanneer het woud blijft staan maar in verzwakte staat – wordt meegerekend, naast ontbossing.

Illegale houtkap en mijnbouw, overstromingen en droogte zijn maar enkele van de oorzaken voor de degradatie van het Amazonewoud. “Degradatie en verstoring zijn belangrijk maar moeilijk te meten over een grote oppervlakte zoals het geval is in het Amazonegebied”, zegt Walker. “Daardoor is het lang genegeerd.”

De studie stelt dat 47 procent van de totale uitstoot van het gebied op rekening komt van bosdegradatie en verstoring.

“Dat is een belangrijke ontdekking omdat alle metingen van uitstoot door het bos gebaseerd waren op ontbossing, waardoor maatregelen zich vrijwel uitsluitend richten op het voorkomen of verminderen van ontbossing”, zegt Carmen Josse, medeauteur van de studie en wetenschappelijk directeur van de Fundación EcoCiencia in Ecuador. “Onze studie toont dat we een erg belangrijke bron van uitstoot hebben genegeerd.”

Gedetailleerder

De studie helpt een “veel duidelijker, meer gedetailleerd beeld van veranderend landgebruik te creëren”, zegt Peter Veit, expert aan het World Resources Institute (WRI), die zelf niet bij het onderzoek betrokken was. “Het is een meer verfijnd begrip van wat we al weten”.

De studie bevestigt dat het Amazonegebied een netto bron van CO2-emissies is geworden en dat de uitstoot stijgt. Na een periode van relatieve stabiliteit in het eerste decennium van deze eeuw maten de wetenschappers een stijging met 200 procent in de periode 2012-2016. Vooral Brazilië, Bolivia, Colombia, Ecuador, Peru en Venezuela tekenen een grote stijging op.

Die conclusie strookt met eerder onderzoek dat tropische wouden in toenemende mate een netto bron van uitstoot geworden zijn. Een belangrijke studie in 2017 ontdekte dat de uitstoot door ontbossing twee keer zo groot is als de opslag van CO2 door aangroei van het woud. De grootste verliezen werden opgetekend in Latijns-Amerika.

Klimaatpanel

Ook de rol van inheemse volken in de strijd tegen ontbossing is niet nieuw. Vorig jaar wees het Internationaal VN-klimaatpanel (IPCC) in een rapport over landgebruik nog op het belang van inheems beheer.

Volgens de nieuwe studie gebeurt 90 procent van de totale uitstoot door het Amazonewoud in gebieden buiten de inheemse territoria en beschermde gebieden, goed voor een totale uitstoot van 1,16 miljard ton koolstof tussen 2003 en 2016. Binnen de beschermde zones werd maar zo’n 130 miljoen ton uitgestoten.

Toch zijn ook de inheemse territoria niet immuun voor degradatie en verstoring. Dat is niet verrassend, zegt Veit. “Het is waarschijnlijk een combinatie van illegale activiteiten door indringers en door de inheemse volken zelf, die in essentie hun eigen land gebruiken.”

Belangrijke rol

De lagere uitstoot van inheems beheerd land wijst opnieuw op de belangrijke rol die de volken spelen in de bescherming van de wouden als opslagvat, zegt Josse. “Hoewel er aanzienlijke verliezen zijn door degradatie, worden die gecompenseerd door de aangroei of het herstel van de wouden in die gebieden”, zegt ze. “Dat wijst erop dat de dynamiek er totaal anders is dan buiten de territoria en beschermde gebieden.”

Het “fundamentele punt” is dat biodiversiteit en ecosysteemdiensten beschermd worden door de kennis van inheemse culturen”, zegt Tuntiak Katan, vice-coördinator van het Congress of Indigenous Organizations of the Amazon Basin (COICA). “Dankzij die kennis bestaan ze nog steeds, tot voordeel van iedereen.”

Veit hoopt dat de aangescherpte nationale klimaatbeloften, die ingediend moeten worden op de vijfde verjaardag van het Klimaatakkoord van Parijs, een hoger belang zullen hechten aan de rol van inheemse volken voor de strijd tegen de klimaatverandering. “Ik denk dat de data vrij duidelijk zijn”, zegt hij.

BOS+ ondersteunt heel wat inheemse partnerorganisaties in hun strijd om het bosbehoud. Jij ook?

Ik steun BOS+

Bron: IPS

« Terug

Sluiten